Alman uçak yapımcısı Junkers dünyanın tümüyle metal gövdeli ilk
uçağının olduğu kadar, kapalı kabinli ilk yolcu uçağının da
yaratıcısıdır. Junkers'in fabrikalarında yapılan Ju 52 uçağı 1945'ten
önce en çok kullanılan yolcu uçağıydı.
Junkers bir dokuma fabrikası sahibinin oğlu olarak Rheydt'te dünyaya
geldi. Liseyi bitirdikten sonra 1878'den başlayarak önce Berlin,
ardından da Karlsruhe ve Aachen'de makine mühendisliği eğitimi aldı.
Mezun olduktan sonra 1883'te değişik makine fabrikalarında tasarımcı
olarak çalıştı. Dört yıl sonra da Dessauer Continental-Gesellschaft
şirketi müdürü Wilhelm von Oechelhaeuser tarafından işe alındı.
Sol eli doğuştan özürlü olan Junkers, 1890'da Dessau Continental
şirketine eşit yetkilerle ortak oldu. Aynı yıl içinde gaz makineleri
için bir deneme istasyonu açtılar. Junkers ve Oechelhaeuser burada
1892'de, demir ocaklarında yüksek fırın gazıyla işletilerek motor
olarak kullanılan, ilk iki zamanlı, karşıt pistonlu gaz makinesini
geliştirdiler. Bu başarıdan sonra Junkers bağımsız mühendis olarak
çalışmaya koyuldu. 1893'te gaz halindeki yakıtların ısı değerlerini
ölçmek için kalorimetre'yi tasarladı. Bir yıl sonra gazlı şofbeni ve
başka ısı değiştirici cihazları yaptı. 1895'te kurduğu Junkers &
Co. adlı fabrikasında sıcak su sağlamak ve evleri ısıtmak için gazlı
cihazlar üretti.
Junkers 1897'de Aachen Teknik Üniversitesi'ne ısı tekniği profesörü ve
makine yapım laboratuvarı müdürü olarak atandı. Bir yıl sonra evlendiği
Therese Bennhold ile birlikte oniki çocuk sahibi oldu. 1902'de kendi
araştırma laboratuvarını açtı ve burada 1908'de karşıt pistonlu yağ
motorunu icat etti. Bu motor aradan çok geçmeden gemi inşaatında
kullanılmaya başladı.
Tek kanatlı bir uçak patenti almak üzere başvuruda bulunan Junkers,
1910 yılında tümüyle uçak üretimine yöneldi. O tarihe kadar yapılmış
olan düz kanatlı ve üst üste çift kanatlı uçaklarını aksine, Junkers
tarafından tasarlanan uçağın, yakıt ve gerekli yükü olabilecek
kapasitede çıkma kirişli, kuvvetli profılli kanatları vardı. Rüzgar
kanalında yapılan testlerden sonra, Junkers ince demir saclar halinde
kullandığı metalle, bu maddeyi uçak yapımında ilk kez uygulayan
tasarımcıdır. 1913'te Magdeburg'da kurduğu Junkers Motorenwerke GmbH
ile üretimi başlatacakken, savaşın başlamasıyla bu girişimin başarıya
ulaşması engellenmiş oldu. Dessau'daki şirketi de parasal sıkıntıya
girince, Junkers, firmasını kapatmak zorunda kaldı. Sahra mutfağı ve
mermi kovanı gibi savaş malzemeleri üretmekle firmasını iflas etmekten
koruyabildi.
Tümüyle metal gövdeli ilk uçak. Dünyanın düz kanatlı bütünüyle metalden
yapılma ilk uçağı olan J 1, saatte 170 km'lik bir hıza ulaştı. Bu uçak
1916'dan sonra seri halinde yalnız askeri amaçlı olarak üretildi. Aşırı
ağır yüklenme nedeniyle yetersiz yükselme yeteneği gibi teknik
sorunları, Junkers 1917'den sonra hafif metal Duralumin'i kullanarak
çözdü. Askeri makamlar Junkers'i savaş ekonomisi çerçevesinde,
Hollandalı uçak üreticisi Anthony Fokker ile ortak olmaya zorladılarsa
da, bu ortaklık savaş bitiminde sona erdi.
1919'da Dessau'da kurulan Junkers Flugzeugwerke AG (Uçak Fabrikaları
AŞ) ürettiği F 13 ile, kapalı yolcu kabinli ilk tam metal gövdeli uçağı
piyasaya sürmüş ve böylelikle Almanya'da sivil havacılığı başlatmış
oldu. Ürünlerinin satışını güvence altına alabilmek amacıyla, Junkers
bir havacılık şirketi işletti. 1923'te kurulan Junkers Lutverkehr (hava
taşımacılığı) 1926'da Aero-Lloyd şirketiyle birleşerek Deutsche
Lufthansa AG oldu. 20'li yılların sonunda Alman uçak üretiminin
yaklaşık olarak üçte biri Junkers tarafından gerçekleştiriliyordu. İlk
dizel uçak motorunu tasarlamak ve tek motorlu uçaklardan çok motorlu
uçaklara geçmekle teknik gelişimi hızlandırdı. 1930'da üretilen G38,
kargo bölümü ve yolcu kabinleri kanatların altına alınan dünyanın en
büyük uçağı idi. Üç motorlu Ju 52 (1931) Lufthansa'nın standart uçağı
haline geldi ve 40'lı yıllara kadar en çok satılan yolcu uçağı oldu.
Dünya ekonomik buhranı yüzünden sarsıntı geçiren işletmesi, ancak
Dessau'daki sıcak su cihazları üreten fabrikasının satışıyla, verimli
bir duruma getirilebildi. Nasyonal Sosyalistler Junkers'i 1933' de
şirketlerinin hisse çoğunluğunu Alman Devletine satması için zorlayınca
Junkers uçak üretiminden çekildi. Ömrünün son yıllarında metalden inşa
edilen yüksek katlı binaların statik hesapları üzerinde çalıştı. 76.
doğum gününde Gauting'de hayata gözlerini yumdu. Fabrikaları Nazi'ler
tarafından devasa bir askeri üretim tesisine çevrildi. Stuka adı
altında bilinen Ju 87 tipi pike bombardıman uçakları en çok tanınan
ürünleriydi.
] 
Konu: Hugo Junkers 
