Evinizdeki radon gazı tehlikesi

Konu: Evinizdeki radon gazı tehlikesi Çarş. Ağus. 06, 2008 3:35 pm

Evinizdeki radon gazı tehlikesi
05 Ağustos 2008 09:40
Suadiye Memorial Tıp Merkezi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. İlkay Keskinel, “ evdeki radon tehlikesi ve korunma yolları”hakkında bilgi verdi.

Akciğer kanserinde, sigaradan sonra ikinci önemli etken

Sigaradan sonra en önemli ikinci akciğer kanseri nedeni olarak kabul
edilen radon, renksiz ve kokusuz radyoaktif bir gazdır. Toprakta,
kayalarda ve sulardaki uranyumdan köken alır. Topraktaki radon, yukarı
doğru hareket eder ve evlerin tabanlarındaki ya da duvarlarındaki
çatlaklardan ve boşluklardan içeri sızar. Özellikle bodrum katlarda ve
madenlerde radon gazı yoğun olarak birikebilir.
Daha az düzeyde olmak üzere, radon evlere, kullanılan kuyu suyu ile de
girebilir. Radon gazı, başlıca zararlı etkilerini solunduğu zaman
gösterir; radon içeren suyu içmekle mide kanseri olma olasılığı, radonu
soluyarak akciğer kanseri olma olasılığına göre çok azdır. Ancak,
sudaki radon, duş yaparken havaya karışabilir ve solunabilir.
Evlerdeki radonun bir diğer kaynağı da, yapı malzemeleridir

Nefes yoluyla alınan radon gazı, radyoaktif parçacıklara bölünür ve
akciğerde tutulur. Bu parçacıklar yıkılmaya devam eder. Yayılan alfa
parçacıkları, bir yüzeye çarptığında, enerjileri yüzey tarafından
emilir. İnsan derisi, bundan etkilenmeyecek kadar kalındır, ancak alfa
parçacıkları, akciğer hücrelerini etkileyebilir. Bunun sonucunda hücre
hasarı ve ileri dönemde de akciğer kanseri gelişebilir. Ancak, bu,
radon gazına maruz kalan herkesin akciğer kanserine yakalanacağı
anlamına gelmez. Akciğer kanseri riski, özellikle sigara içenlerde çok
daha fazladır. Radon ile sigara “sinerjistik” etki gösterirler; yani,
ikisine birden maruz kalındığında olacak zarar, ikisinin ayrı ayrı
meydana getireceği zarardan daha büyüktür. Radon maruziyetinin, tüm
akciğer kanserlerinin yaklaşık %10-15 kadarından sorumlu olduğu tahmin
edilmektedir.
Eviniz 3. kattan aşağıdaysa dikkat edin
Amerikan Çevre Koruma Dairesi, özellikle üçüncü
kattan daha aşağıdaki evlerin radon gazı yönünden araştırılmasını
önermektedir. Radonun kanser yapıcı etkisi, evdeki radon düzeyinin
dışında, kişinin evde ne kadar zaman geçirdiği ve sigara içip içmediği
ile de ilişkilidir.
Evinizi sık sık havalandırın
Radondan korunmak için evler sık sık
havalandırılmalı; özellikle bodrum katlardaki taban ve duvar çatlakları
kapatılmalı ve yeni yapılan binaların radona dirençli olmasına dikkat
edilmelidir. Evin altındaki radonu çekerek dışarı veren havalandırma
sistemleri de işe yaramaktadır.